ارامنه‌ای که کلیسای‌شان را وقف کرده‌اند
مسیحیان ایرانی نیز مانند مسلمانان در طول یک قرن گذشته وقف‌هایی را از قبیل وقف کلیساهای متعدد در تهران، کلیسای گوگ تپه و کلیسای مریم‌ننه انجام داده‌اند. • به گزارش گروه جامعه خبرگزاری فارس، سال جدید میلادی از راه رسید و مسحیان ایران نیز همراه با دیگر پیروان عیسی مسیح در کلیساها دور هم جمع شدند و در گرد درخت کاج سال نو، حلول سال 2016 را جشن گرفتند. مسلمانان نیز همواره به ادیان دیگر از جمله پیروان حضرت مسیح (ع) احترام می‌گذاشتند و جلوه این احترام را در بازدید مقام معظم رهبری از خانواده شهدای مسیحی ایرانی می‌توان دید. از سویی مسیحیان ایرانی که در کنار مسلمانان زندگی می‌کنند نیز به آداب و سنن اسلامی احترام ویژه‌ای می‌گذارند و حتی بسیاری از سنت‌های نیکوی اسلام را نیز انجام می‌دهند. یکی از این سنت‌های حسنه که در اسلام وارد و تاکید شده است، سنت وقف است. وقف حسنه جاری است. از یک قرن پیش تاکنون تعدادی از موقوفات که در سامانه سازمان اوقاف و امور خیریه ثبت شده است، به نام مسیحیان ایران و یا با نیت پیرامون آنها است. در زیر به تعدادی از این وقف‌ها اشاره می‌کنیم: 1. در اول فروردین ماه 1247، موقوفه‌ای به نام عباس میرزا در جلفای آذربایجان شرقی وقف شد تا هزینه‌های آن به کلیسای سنت استپانوس برسد. کلیسای سنت استپانوس 2. در 25 اسفندماه 1253، کلیسای ارتدکس در شرق تهران وقف شد و هزینه‌های آن برای کمک به همان کلیسا استفاده می‌شود. 3. در 27 تیرماه 1318 نیز موقوفه‌ای به نام اسحاق ماطران‌خدابخش در ارومیه وقف و هزینه‌های آن برای کمک به مستمندان مسیحی، ارمنی و زرتشتی صرف می‌شود. 4. در 7 اردیبهشت‌ماه 1346 هم یک کلیسای کاتولیک در غرب تهران برای تامین هزینه‌های انجمن خلیفه‌گری گلدانی کاتولیک تهران وقف شد. 5. در 19 مردادماه 1362، کلیسای گوگ تپه در ارومیه وقف تعمیرات و سایر احتیاجات همان کلیسا شد. 6. در 2 آذرماه 1362 هم کلیسای ارامنه ونک تهران برای هزینه‌های خود کلیسا وقف شد. یک کلیسا در ونک تهران 7. در 8 مهرماه 1363، کلیسای بخشی در شرق تهران برای تامین هزینه‌های کلیسا وقف شد. 8. در 23 مهرماه 1363، موقوفه‌ای به نام اصلانیان برای تامین هزینه تحصیلی و اطعام فقرای ارامنه در آذربایجان شرقی وقف شد. 9. در 12 بهمن‌ماه 1366 نیز کلیسای کاتولیک آذربایجان شرقی برای تامین هزینه‌های پرسنل کلیسا، مستمندان مجاور کلیسا و سایر وقف شده است. 10. در 4 خردادماه 1371، کلیسای ارامنه آلمانی‌ها در قلهک تهران برای تامین هزینه‌های خود کلیسا وقف شد. 11. در 18 فروردین‌ماه 1372، کلیسای مریم ننه در آذربایجان شرقی برای تامین هزینه‌های کلیسا، اطعام مسیحیان، ارامنه و آشوریان و کمک به مستمندان مسیحی، ارمنی و زرتشتی وقف شده است. 12. در 18 فروردین‌ماه 1375 نیز موقوفه انتفاعی ارامنه در آذربایجان شرقی با نیت اطعام مسیحیان، ارامنه و آشوریان، تامین هزینه‌های کلیسا، کمک به مستمندان مسیحی، ارمنی و زرتشتی وقف شد. 13. در همان روز یعنی در 18 فروردین‌ماه 1375 موقوفه‌ای دیگر با نام گورستان ارامنه در آذربایجان شرقی با همان سه نیت بالا یعنی اطعام مسیحیان، ارامنه و آشوریان، تامین هزینه‌های کلیسا، کمک به مستمندان مسیحی، ارمنی و زرتشتی وقف شد. 14. در 20 اردیبهشت‌ماه 1390 نیز موقوفه‌ای به نام مجوسی نعیم‌آبادی با نیت کمک به مستمندان مسیحی، ارمنی و زرتشتی در یزد وقف شد. قره کلیسا 15. در 25 آذرماه 1392 نیز در منطقه چالدران آذربایجان غربی کلیسای طاطائوی(قره کلیسا) برای تامین هزینه‌های خود وقف شد. این بخشی از عمده وقف‌های مسیحیان و یا موقوفه‌هایی که با نیت مسیحیان وقف شده است، بود. اما نکته قابل توجه این است که به غیر از 4 مورد تمام مواردی که ذکر شد و در سامانه سازمان اوقاف به ثبت‌رسیده است به دوران انقلاب اسلامی مربوط می‌شود. این نکته بیانگر آن است که بعد از انقلاب اسلامی، ترویج سنت حسنه وقف و توجه به آن نه تنها در بین مسلمانان افزایش یافته که در میان مسیحیان ایرانی نیز افزایش چشمگیری داشته است. از سویی وقف اسلامی با خیریه غربی تفاوت‌های عمده‌ای دارد از قبیل اینکه وقف تا سالهای سال حتی پس از فوت واقف پابرجاست و هیچ‌کس حتی خود واقف حق دخل و تصرف در آن را ندارد ولی خیر می‌تواند با توجه به حب و بغض شخصی امور خیریه خود را اداره کند و بعد از فوت خیر ادامه پیدا نخواهد کرد و خیر حق هرگونه دخل و تصرف در آن را دارد. به همین دلیل می‌بینیم که مسیحیانی که در ایران اسلامی زندگی می‌کنند به حقیقت وقف پی برده‌اند و به جای اینکه از خیریه غربی‌ها متاثر شوند، به سنت حسنه و جاری وقف اسلامی رو آورده‌اند. این نشان می‌دهد که مسیحیان ایران در جامعه اسلامی از تکریم بالایی برخوردارند و دین مبین اسلام متعلق به همه ادیان الهی است. از بررسی سالهای وقف می‌توان این نتیجه را گرفت که متاسفانه در دهه 80 وقف مسیحیان روندی نزولی داشته و در دهه 90 که اکنون در پایان چهارمین سال آن هستیم، تنها 2 مورد بوده است که شایسته است توجه بیشتری به این مهم شود.